E-mail, WhatsApp, Facebook. Er zijn tal van digitale kanalen om even snel een berichtje te sturen naar een vriend, collega of familielid. Steeds minder mensen versturen een ouderwetse brief of kaartje.
In vergelijking met vijf jaar geleden worden er door Nederlandse bedrijven en consumenten 35 procent minder brieven en andere poststukken verstuurd, blijkt uit onderzoek in opdracht van het ministerie van Economische Zaken.
Dat de postmarkt krimpt, merkt PostNL al jaren. Daardoor staan de inkomsten onder druk.
Het bedrijf kan dat deels compenseren doordat we steeds meer bestellen via internet. Het afleveren van pakketjes neemt kwartaal na kwartaal toe.
Maar PostNL ontkomt er niet aan om te snijden in de postbezorging. De postbode komt op maandag vaak al niet meer langs, en misschien komen daar in de toekomst wel meer dagen bij.
Ook het versturen van post is duurder geworden. In 2006 kostte het 39 cent om een brief of ansichtkaart te versturen. In de jaren erna is de prijs van een postzegel verdubbeld, tot 78 cent in 2017.
Volgend jaar komt er weer 5 cent bij, maakte PostNL maandag bekend.
PostNL is de enige die in Nederland de zogeheten universele postdienst aan mag bieden. Het bedrijf is verplicht een minimaal aantal brievenbussen aan te houden en op vijf dagen in de week post op te halen en te bezorgen. Ook moet medische en rouwpost binnen 24 uur bij de geadresseerde aankomen.
Het postvolume daalde vorig jaar met 8 procent. PostNL zegt die daling voor een groot deel op te vangen met kostenbesparingen in het eigen bedrijf. Maar ook de prijs van postzegels moet volgens het bedrijf omhoog. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) bepaalt hoeveel ruimte het daarvoor krijgt.
De ACM houdt in de gaten of het postbedrijf op een rendabele manier de post kan bezorgen, zonder dat bedrijven en consumenten te veel betalen voor onder meer postzegels. Aan de hand daarvan bepaalt de toezichthouder jaarlijks of, en zo ja met hoeveel de tarieven mogen stijgen.
Sandd klopt op de deur
Bezorgbedrijf Sandd ziet de prijsverhogingen met lede ogen aan. De uitdager van PostNL denkt veel goedkoper post te kunnen ophalen en bezorgen bij consumenten, zei directeur Ronald van de Laar in juni tegenover De Telegraaf. De prijs van een postzegel zou volgens hem omlaag kunnen naar 55 cent.
PostNL reageerde sceptisch op de plannen. "Sandd lijkt te suggereren dat postbezorgers wel zonder fatsoenlijke cao, arbeidsovereenkomst en pensioenvoorziening zouden kunnen", zei een woordvoerster. "PostNL ziet dat fundamenteel anders."
Dat het tijd is om de postmarkt fundamenteel anders in te richten, erkent ook minister Kamp van Economische Zaken. Hij opperde in juli dat er misschien op minder dagen post kan worden bezorgd. Een beslissing wil hij alleen niet nemen: hij laat het aan zijn opvolger en de Tweede Kamer om fundamentele keuzes te maken.